تفسير:

در اينكه روى سخن در آيه فوق به سوى چه اشخاصى است ميان مفسران گفتگو است گروهى معتقدند مخاطب در اين آيه مشركانند زيرا آنها پيش از آنكه از مكه به سوى ميدان بدر خارج شوند كنار خانه كعبه آمدند و روى غرورى كه داشتند و خود را بر حق مى‌پنداشتند دست در پرده‌هاى خانه كعبه زدند و گفتند اللهم انصر اعلى الجندين و اهدى الفئتين و اكرم الحزبين‌ [1] خدايا از ميان اين دو لشكر آن گروه كه برتر و هدايت يافته‌تر و گرامى‌تر است پيروز گردان" و نيز نقل شده كه ابو جهل در دعاى خود گفت:" خداوندا آئين ما يك آئين كهن و قديمى است اما آئين محمد تازه و خام است هر كدام از اين دو آئين نزد تو محبوب‌تر است پيروانش را پيروز بگردان" [2] لذا بعد از پايان جنگ بدر آيه فوق نازل شد و به آنها چنين گفت:" اگر شما خواهان فتح و پيروزى و آئين حق هستيد كه آئين محمد ص پيروز شد و حقانيت آن بر شما آشكار گرديد" (إِنْ تَسْتَفْتِحُوا فَقَدْ جاءَكُمُ الْفَتْحُ‌).

" و اگر دست از آئين شرك و مخالفت فرمان خدا برداريد به سود شماست" (وَ إِنْ تَنْتَهُوا فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ‌).

" و اگر به سوى جنگ با مسلمانان باز گرديد ما هم بار ديگر به سوى شما باز مى‌گرديم" يعنى مسلمانان را پيروز و شما را مغلوب خواهيم ساخت (وَ إِنْ تَعُودُوا نَعُدْ).

و هرگز به فزونى جمعيت خود مغرور نشويد زيرا" جمعيت شما هر چند

[1] تفسير صافى ذيل آيه و همچنين تفسير كبير فخر رازى جلد 15 ص 142

[2] تفسير مجمع البيان و تفاسير ديگر ذيل آيه‌