به معنى درس نخوانده و بعضى آن را به معنى مكى تفسير كرده‌اند [1] ولى هيچ مانعى ندارد كه كلمه" امى" اشاره به هر سه مفهوم بوده باشد و بارها گفته‌ايم كه استعمال يك لفظ در چند معنى، هيچگونه مانعى ندارد، و در ادبيات عرب شواهد فراوانى براى اين موضوع وجود دارد. (درباره امى بودن پيامبر ص بعد از تكميل تفسير اين آيه مشروحا بحث خواهيم كرد).

3-" پيامبرى كه صفات و علامات و نشانه‌ها و دلائل حقانيت او را در كتب آسمانى پيشين (تورات و انجيل) مشاهده مى‌كنند" (الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ‌).

در زمينه وجود بشارات مختلف در كتب عهدين (تورات و انجيل) حتى تورات و انجيل تحريف يافته كنونى نيز پس از تكميل تفسير اين آيه بحث جداگانه خواهيم داشت.

4-" پيامبرى كه محتواى دعوت او با فرمان عقل كاملا سازگار است، به نيكيها و آنچه خرد آن را مى‌شناسد و نزدش معروف است، دعوت مى‌كند، و از بديها و زشتيها و آنچه خرد ناشناس مى‌شمرد، نهى مى‌نمايد" (يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ).

5- محتواى دعوت او با فطرت سليم هم‌آهنگ است،" طيبات و آنچه را طبع سليم مى‌پسندد، براى آنها حلال مى‌شمرد، و آنچه خبيث و تنفرآميز مى‌باشد بر آنها تحريم مى‌كند" (وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ‌).

6- او بسان مدعيان دروغين نبوت و رسالت كه هدفشان به زنجير كشيدن توده‌هاى مردم و استعمار و استثمار آنها است، نيست، نه تنها بندى بر آنها نمى‌گذارد، بلكه" بارها را از دوش آنان برمى‌دارد، و غل و زنجيرهايى را كه‌

[1] براى اطلاع از اين روايات به تفسير نور الثقلين جلد 2 صفحه 78 و 79 و تفسير روح المعانى جلد 9 صفحه 70 ذيل آيه مورد بحث مراجعه فرمائيد.