نخست مى‌گويد: هر كس را خدا بخواهد هدايت كند سينه‌اش را براى پذيرش حق گشاده مى‌سازد و آن كس را كه بخواهد گمراه سازد سينه‌اش را آن چنان تنگ و محدود مى‌كند كه گويا مى‌خواهد به آسمان بالا رود" (فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ وَ مَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً كَأَنَّما يَصَّعَّدُ فِي السَّماءِ).

و براى تاكيد اين موضوع اضافه مى‌كند" خداوند اينچنين، پليدى و رجس را، بر افراد بى‌ايمان قرار مى‌دهد" و سراپاى آنها را نكبت و سلب توفيق فرا خواهد گرفت (كَذلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ‌)

در اينجا به چند نكته بايد توجه كرد:

1- كرارا گفته‌ايم كه منظور از" هدايت" و" اضلال" الهى فراهم ساختن يا از ميان بردن مقدمات هدايت در مورد كسانى است كه آمادگى و عدم آمادگى خود را براى پذيرش حق با اعمال و كردار خويش اثبات كرده‌اند.

آنان كه پويندگان راه حقند و جويندگان و تشنگان زلال ايمان، خداوند چراغهاى روشنى فرا راه آنها قرار مى‌دهد تا براى بدست آوردن اين آب حيات در ظلمات گم نشوند، اما آنها كه بى‌اعتنايى خود را نسبت به اين حقايق ثابت كرده‌اند از اين امدادهاى الهى محروم و در مسير خود با انبوهى از مشكلات روبرو مى‌گردند و توفيق هدايت از آنها سلب مى‌شود.

بنا بر اين نه دسته اول در پيمودن اين مسير مجبورند و نه دسته دوم در كار خود، و هدايت و ضلالت الهى در واقع مكمل چيزى است كه خودشان خواسته‌اند و انتخاب كرده‌اند.

2- منظور از" صدر" (سينه) در اينجا روح و فكر است و اين كنايه در بسيارى از موارد به كار مى‌رود، و منظور از شرح (گشاده ساختن) همان‌