77- و هنگامى كه ماه را ديد (كه سينه افق را) مى‌شكافد گفت اين خداى من است؟ اما هنگامى كه (آنهم) افول كرد گفت اگر پروردگارم مرا راهنمايى نكند مسلما از جمعيت گمراهان خواهم بود.

78- و هنگامى كه خورشيد را ديد (كه سينه افق را) مى‌شكافت گفت اين خداى من است؟

اين (كه از همه) بزرگتر است، اما هنگامى كه غروب كرد گفت اى قوم! من از شريكهايى كه شما (براى خدا) مى‌سازيد بيزارم.

79- من روى خود را به سوى كسى كردم كه آسمانها و زمين را آفريده من در ايمان خود خالصم و از مشركان نيستم.

تفسير:

دلائل توحيد در آسمانها

در تعقيب نكوهشى كه ابراهيم از بتها داشت، و دعوتى كه از آزر براى ترك بت پرستى نمود، در اين آيات خداوند به مبارزات منطقى ابراهيم با گروه‌هاى مختلف بت پرستان اشاره كرده و چگونگى پى بردن او را به اصل توحيد از طريق استدلالات روشن عقلى شرح مى‌دهد.

نخست مى‌گويد:" همانطور كه ابراهيم را از زيانهاى بت پرستى آگاه ساختيم همچنين مالكيت مطلقه و تسلط پروردگار را بر تمام آسمان و زمين به او نشان داديم" (وَ كَذلِكَ نُرِي إِبْراهِيمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌) [1] ملكوت در اصل از ريشه" ملك" (بر وزن حكم) به معنى" حكومت و مالكيت است،" واو" و" ت" براى تاكيد و مبالغه به آن اضافه شده بنا بر اين‌

[1] بنا بر اين در آيه حذف و تقديرى وجود دارد كه از آيات قبل روشن مى‌شود، و در حقيقت مضمون آيه چنين است:" كما ارينا ابراهيم قبح ما كان على عليه قومه من عبادة الاصنام كذلك نرى ابراهيم ملكوت السماوات و الارض" (دقت كنيد).