نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 236
اندرز نگرفتند و بيدار نشدند و به سوى خدا باز نگشتند" (فلو لا اذ جاءهم
باسنا تضرعوا).
در حقيقت علت عدم بيدارى آنها دو چيز بود نخست اينكه" بر اثر زيادى گناه
و لجاجت در شرك، قلبهاى آنها تيره و سخت و روح آنها انعطافناپذير شده بود" (وَ لكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ).
ديگر اينكه" شيطان (با استفاده از روح هوا پرستى آنها) اعمالشان را در
نظرشان زينت داده بود، و هر عمل زشتى را انجام مىدادند زيبا و هر كار خلافى را
صواب مىپنداشتند" (وَ زَيَّنَ
لَهُمُ الشَّيْطانُ ما كانُوا يَعْمَلُونَ).
***
در آيه بعد اضافه مىكند هنگامى كه سختگيريها و گوشماليها در آنها مؤثر
نيفتاد از راه لطف و محبت وارد شديم" و به هنگامى كه درسهاى نخست را فراموش
كردند درس دوم را براى آنها آغاز كرديم و درهاى انواع نعمتها را بر آنها گشوديم،
شايد بيدار شوند و به آفريننده و بخشنده آن نعمتها توجه كنند، و راه راست را باز
يابند" (فَلَمَّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ
فَتَحْنا عَلَيْهِمْ أَبْوابَ كُلِّ شَيْءٍ).
ولى اين همه نعمت در واقع خاصيت دو جانبه داشت هم ابراز محبتى براى بيدارى بود
و هم مقدمهاى براى عذاب دردناك در صورتى كه بيدار نشوند، زيرا مىدانيم هنگامى كه
انسان در ناز و نعمت فرو رود، و ناگهان آن همه نعمت از او گرفته شود سخت بر او
دردناك خواهد بود، بخلاف اينكه تدريجا از او گرفته شود كه زياد در او مؤثر نخواهد
گشت.
لذا مىگويد" آن قدر به آنها نعمت داديم تا كاملا خوشحال شدند اما بيدار
نشدند، لذا ناگاه آنها را گرفتيم و مجازات كرديم، و تمام درهاى اميد به روى
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 236