تفسير:

هجرت يك دستور سازنده اسلامى‌

به دنبال بحث درباره افرادى كه بر اثر كوتاهى در انجام فريضه مهاجرت، به انواع ذلتها و بدبختيها تن در مى‌دهند، در اين آيه با قاطعيت تمام درباره اهميت هجرت در دو قسمت بحث شده است:

نخست اشاره به آثار و بركات هجرت در زندگى اين جهان كرده، مى‌فرمايد:" كسانى كه در راه خدا و براى خدا مهاجرت كنند، در اين جهان پهناور خدا، نقاط امن فراوان و وسيع پيدا مى‌كنند كه مى‌توانند حق را در آنجا اجرا كنند و بينى مخالفان را به خاك بمالند".

(وَ مَنْ يُهاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُراغَماً كَثِيراً وَ سَعَةً).

بايد توجه داشت كه" مراغم" از ماده رغام (بر وزن كلام) به معنى" خاك" گرفته شده و ارغام به معنى بخاك ماليدن و ذليل كردن است و" مراغم" هم صيغه اسم مفعول است و هم اسم مكان و در آيه فوق به معنى اسم مكان آمده يعنى مكانى كه مى‌توانند در آن حق را اجرا كنند و اگر كسى با حق از روى عناد مخالفت كند، او را محكوم سازند و بينى او را به خاك بمالند! سپس به جنبه معنوى و اخروى مهاجرت اشاره كرده مى‌فرمايد:" اگر كسانى از خانه و وطن خود به قصد مهاجرت به سوى خدا و پيامبر ص خارج شوند و پيش از رسيدن به هجرتگاه، مرگ آنها را فرا گيرد، اجر و پاداششان بر خدا است، و خداوند گناهان آنها را مى‌بخشد".

(وَ مَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً).