شان نزول‌

بعضى از مفسران در شان نزول اين آيه از ابن عباس چنين نقل كرده‌اند:

جمعى از بزرگان يهود توطئه كردند و گفتند نزد محمد ص مى‌رويم شايد بتوانيم او را از آئين خود منحرف سازيم، پس از اين تبانى، نزد پيامبر ص آمدند و گفتند: ما دانشمندان و اشراف يهوديم و اگر ما از تو پيروى كنيم مطمئنا ساير يهوديان به ما اقتدا ميكنند ولى در ميان ما و جمعيتى، نزاعى است (در مورد يك قتل يا چيز ديگر) اگر در اين نزاع به نفع ما داورى كنى ما به تو ايمان خواهيم آورد، پيامبر ص از چنين قضاوتى (كه عادلانه نبود) خود دارى كرد و آيه فوق نازل شد [1]

تفسير:

در اين آيه بار ديگر خداوند به پيامبر خود تاكيد مى‌كند كه در ميان اهل كتاب بر طبق حكم خداوند داورى كند و تسليم هوا و هوسهاى آنها نشود.

(وَ أَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ‌).

تكرار اين دستور يا به خاطر مطالبى است كه در ذيل آيه آمده، يا به خاطر آن است كه موضوع اين داورى با موضوع داورى آيات گذشته تفاوت داشته است، در آيات پيش، موضوع" زناى محصنه" بود و در اينجا موضوع،" قتل يا نزاع ديگر" بوده است.

سپس به پيامبر ص هشدار ميدهد كه" اينها تبانى كرده‌اند تو را از آئين حق و عدالت منحرف سازند مراقب آنها باش".

[1] تفسير المنار جلد 6 صفحه 421.