تفسير:

هشت دستور در يك آيه‌

در اين آيه چند دستور مهم اسلامى از آخرين دستوراتى كه بر پيامبر ص نازل شده است بيان گرديده كه همه يا اغلب آنها مربوط به حج و زيارت خانه خدا است:

1- نخست خطاب به افراد با ايمان كرده مى‌فرمايد:" شعائر الهى را نقض نكنيد و حريم آنها را حلال نشمريد".

(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللَّهِ‌).

در اينكه منظور از شعائر الهى چيست در ميان مفسران گفتگوى بسيار است، ولى به تناسب قسمتهاى ديگر اين آيه، و با توجه به سال نزول آن (سال دهم هجرى) كه سال حجة الوداع پيغمبر ص بود، چنين به نظر مى‌رسد كه منظور از" شعائر"" مناسك و برنامه‌هاى حج" باشد كه مسلمانان موظفند احترام همه آنها را نگاه دارند، شاهد اين تفسير اينكه در قرآن كلمه" شعائر" معمولا در مورد مراسم حج بكار رفته است‌ [1] 2-" احترام ماههاى حرام را نگاه داريد و از جنگ كردن در اين ماهها خوددارى كنيد" (وَ لَا الشَّهْرَ الْحَرامَ‌).

3-" قربانيانى را كه براى حج مى‌آورند، اعم از اينكه بى‌نشان باشند (هدى) [2] و يا نشان داشته باشند (قلائد) [3] حلال نشمريد و بگذاريد كه‌

[1] بقره- 158 و حج- 32 و 36.

[2] هدى جمع" هديه" به معنى چهار پايانى است كه بعنوان قربانى به خانه خدا" اهداء" مى‌شوند.

[3] قلائد جمع" قلاده" به معنى چيزى است كه به گردن انسان يا حيوانى مى‌اندازند و در اينجا منظور چهار پايانى است كه براى قربانى در مراسم حج آنها را نشان مى‌گذارند.