تفسير:

عدالت شرط تعدد همسر

از جمله‌اى كه در پايان آيه قبل گذشت و در آن دستور به احسان و تقوى و پرهيزگارى داده شده بود، يك نوع تهديد در مورد شوهران استفاده ميشود، كه آنها بايد مراقب باشند كمترين انحرافى از مسير عدالت در مورد همسران خود پيدا نكنند، اينجا است كه اين توهم پيش ميايد كه مراعات عدالت حتى در مورد محبت و علاقه قلبى امكان‌پذير نيست، بنا بر اين در برابر همسران متعدد چه بايد كرد؟.

آيه مورد بحث به اين سؤال پاسخ مى‌گويد كه" عدالت از نظر محبت، در ميان همسران امكان‌پذير نيست، هر چند در اين زمينه كوشش شود".

(وَ لَنْ تَسْتَطِيعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَيْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ‌).

از جمله و لو حرصتم استفاده ميشود كه در ميان مسلمانان، افرادى بودند كه در اين زمينه سخت كوشش مى‌كردند و شايد علت كوشش آنها دستور مطلق به عدالت در آيه 3 همين سوره بوده است، آنجا كه ميفرمايد:

فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً.

بديهى است يك قانون آسمانى نميتواند بر خلاف فطرت باشد، و يا تكليف به" ما لا يطاق" كند، و از آنجا كه محبتهاى قلبى، عوامل مختلفى دارد كه بعضا از اختيار انسان بيرون است، دستور به رعايت عدالت در مورد آن داده نشده است، ولى نسبت به اعمال و رفتار و رعايت حقوق در ميان همسران كه براى انسان، امكان‌پذير است روى عدالت تاكيد شده است.

در عين حال براى اينكه مردان از اين حكم، سوء استفاده نكنند بدنبال‌