نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 82
جمله" أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ" عطف بجمله" او يكبتهم" مىباشد، و اين آيه
دنباله آيه قبل محسوب مىشود، و در اين صورت مجموع معنى دو آيه چنين خواهد بود:
" خداوند وسائل پيروزى را در اختيار شما قرار خواهد داد، و يكى از چهار سرنوشت
را براى كافران مقرر مىسازد: يا قسمتى از پيكر لشكر مشركان را از بين مىبرد، يا
آنها را به اين وسيله مجبور به بازگشت مىكند، و يا آنها را در صورت شايستگى و
توبه مىبخشد، و يا آنها را بخاطر ظلمشان مجازات مىكند، و خلاصه با هر دستهاى از
آنها بر طبق حكمت و عدالت رفتار خواهد نمود، و تو در باره آنها پيش خود هيچگونه
تصميمى نمىتوانى بگيرى".
در باره علت نزول اين آيه نيز روايات متعددى نقل شده است از جمله پس از آنكه
دندان و پيشانى پيامبر در جنگ" احد" شكست، و آن همه ضربات سخت بر پيكر
مسلمين وارد شد، پيامبر از آينده مشركان نگران گرديد و پيش خود فكر مىكرد چگونه
اين جمعيت قابل هدايت خواهند بود و فرمود"
كيف يفلح قوم فعلوا هذا بنبيهم و هو يدعوهم الى ربهم
":" چگونه چنين جمعيتى رستگار خواهند شد كه با پيامبر خود چنين
رفتار مىكنند در حالى كه وى آنها را بسوى خدا دعوت مىكند".
آيه فوق نازل شد و به پيامبر ص دلدارى داد كه تو مسئول هدايت آنها نيستى بلكه
تنها موظف بتبليغ آنها مىباشى".
***
رفع اشتباه
در اينجا لازم است بدو نكته توجه شود:
1- مفسر معروف نويسنده" المنار" معتقد است كه اين آيه درس بزرگى در
زمينه استفاده از وسايل طبيعى براى پيروزى، به مسلمانان، مىآموزد، و آن اينكه
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 82