تفسير: مرحله خطرناك جنگ‌

پس از پايان جنگ احد لشكر پيروز مشركان به سرعت بسوى مكه بازگشت. ولى در اثناى راه اين فكر براى آنها پيدا شد كه چرا پيروزى خود را ناقص گذاردند؟ چه بهتر كه به مدينه بازگردند و شهر را غارت كنند، و مسلمانان را در هم بكوبند، و اگر محمد ص هم زنده باشد بقتل برسانند، و براى هميشه فكر آنها از ناحيه اسلام و مسلمين راحت شود، به همين جهت فرمان بازگشت صادر شد و در حقيقت اين خطرناكترين مرحله جنگ احد بود، زيرا مسلمانان بقدر كافى كشته و زخمى داده بودند، و طبعا هيچگونه آمادگى در آن حال براى تجديد جنگ در آنها نبود، و بعكس دشمن با روحيه نيرومندى ميتوانست اين بار جنگ را از سر گيرد و نتيجه نهايى آن را پيش‌بينى كند.

اين خبر بزودى به پيامبر رسيد و اگر شهامت فوق العاده و ابتكار بى‌نظير او كه از وحى آسمانى مايه مى‌گرفت نبود شايد تاريخ اسلام در همانجا پايان مى‌يافت.

آيات فوق در باره اين مرحله حساس نازل گرديده است، و بتقويت روحيه مسلمانان پرداخته، و به دنبال آن يك فرمان عمومى از ناحيه پيامبر براى حركت به سوى مشركان داده شد، و حتى مجروحان جنگ (و در ميان آنها على ع را كه بيش از شصت زخم بر تن داشت) آماده پيكار با دشمن شدند و از مدينه حركت كردند.

اين خبر بگوش سران قريش رسيد و از اين روحيه عجيب مسلمانان سخت بوحشت افتادند! آنها فكر مى‌كردند شايد جمعيت تازه نفسى از مدينه به مسلمانان پيوسته‌اند، و ممكن است برخورد جديد نتيجه نهايى جنگ را بزيان آنها تغيير دهد، لذا فكر كردند براى حفظ پيروزى خود بهتر اين است كه بمكه بازگردند