تفسير:

دعوت به تقوى‌

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ‌:

در اين آيه نخست دعوت به تقوى شده است تا مقدمه‌اى براى دعوت به سوى اتحاد باشد، در حقيقت دعوت به اتحاد بدون استمداد از يك ريشه اخلاقى و عقيده‌اى بى اثر و يا بسيار كم اثر است، به همين دليل در اين آيه كوشش شده است تا عوامل ايجاد كننده اختلاف و پراكندگى در پرتو ايمان و تقوى تضعيف گردند، لذا افراد با ايمان را مخاطب ساخته و مى‌گويد" همگى از خدا بپرهيزيد و حق تقوى و پرهيزگارى را انجام دهيد".

در اينكه منظور از" حق تقوى" چيست؟ در ميان مفسران سخن بسيار است اما شك نيست كه حق تقوى آخرين و عاليترين درجه پرهيزگارى است، كه پرهيز از هر گونه گناه و عصيان و تعدى و انحراف از حق را شامل مى‌گردد، و لذا در تفسير" در المنثور" از پيامبر (ص) و در تفسير" عياشى" و" معانى الاخبار" از امام صادق ع نقل شده كه در تفسير" حق تقوى" فرمودند"

ان يطاع فلا يعصى و يذكر فلا ينسى (و يشكر فلا يكفر)

" يعنى" حق تقوى" و پرهيزگارى اين است كه پيوسته اطاعت فرمان او كنى، و هيچگاه معصيت ننمايى، همواره به ياد او باشى، و او را فراموش نكنى، و در برابر نعمتهاى او شكرگزار باشى و كفران نعمت او ننمايى".

بديهى است انجام اين دستور همانند همه دستورات الهى بستگى به ميزان توانايى انسان دارد بنا بر اين آيه فوق با آيه 16 سوره تغابن كه مى‌گويد فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ‌" تا آنجا كه توانايى داريد پرهيزگارى پيشه كنيد" هيچگونه منافاتى ندارد و گفتگو در باره تضاد اين دو آيه و نسخ يكى بوسيله ديگرى به كلى بى اساس است.