نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 252
شان نزول:
براى اين آيه شان نزول خاصى نقل شده و آن اينكه قبل از اسلام معمول بود كه
بسيارى از مردم حجاز، دختران يتيم را به عنوان تكفل و سرپرستى به خانه خود
ميبردند، و بعد با آنها ازدواج كرده و اموال آنها را هم تملك ميكردند، و چون همه
كار دست آنها بود حتى مهريه آنها را كمتر از معمول قرار ميدادند، و هنگامى كه
كمترين ناراحتى از آنها پيدا ميكردند به آسانى آنها را رها ميساختند و در حقيقت
حاضر نبودند حتى به شكل يك همسر معمولى با آنها رفتار نمايند.
در اين هنگام آيه فوق نازل شد و به سرپرستان ايتام دستور داد در صورتى با
دختران يتيم ازدواج كنند كه عدالت را به طور كامل در باره آنها رعايت نمايند و در
غير اين صورت از آنها چشمپوشى كرده و همسران خود را از زنان ديگر انتخاب نمايند.
به دنبال دستورى كه در آيه سابق براى حفظ اموال يتيمان داده شد در اين آيه
اشاره به يكى ديگر از حقوق آنها مىشود و آن اينكه:" اگر مىترسيد به- هنگام
ازدواج با دختران يتيم رعايت حق و عدالت را در باره حقوق زوجيت و اموال آنان
ننمائيد از ازدواج با آنها چشم بپوشيد و به سراغ زنان ديگر برويد".
***
با توجه به آنچه گفته شد تفسير آيه كاملا روشن است و پاسخ اين سؤال كه چرا
آغاز آيه در باره يتيمان و پايان آن در باره ازدواج است و اين دو ظاهرا با هم
سازگار نيست روشن ميگردد، زيرا صدر و ذيل آيه هر دو در باره ازدواج است منتها در
آغاز آيه مىگويد: اگر نمىتوانيد ازدواج با يتيمان را با اصول عدالت بياميزيد چه
بهتر كه از آن صرف نظر كنيد سپس به سراغ زنان غير يتيم برويد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 252