مى‌كردند، كه اگر عذر نمى‌داشتند، هرگز جهاد را ترك نمى‌گفتند، و با اينحال انتظار داشتند كه در برابر" كار ناكرده" مانند مجاهدان فداكار، مورد تحسين قرار گيرند!! آيه نازل شد و به اين توقع نابجا پاسخ گفت‌ [1]

تفسير: از خود راضى‌ها

لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا افراد زشتكار دو دسته‌اند: دسته‌اى براستى از عمل خود شرمنده‌اند، و روى طغيان غرائز، مرتكب زشتى‌ها و گناهان مى‌شوند. نجات اين دسته، بسيار آسان است، زيرا هميشه بعد از انجام گناه پشيمان شده، مورد سرزنش و جدان بيدارشان قرار مى‌گيرند.

ولى دسته ديگرى هستند، نه تنها احساس شرمندگى نمى‌كنند، بلكه به- قدرى مغرور و از خود راضى هستند، كه از اعمال زشت و ننگينشان خوشحالند و حتى بان مباهات مى‌كنند، و از آن بالاتر، مايل هستند، كه مردم، آنها را نسبت باعمال نيكى كه هرگز انجام نداده‌اند، مدح و تمجيد، كنند. آيه فوق ميگويد:

" گمان مبريد، كه اين گونه اشخاص كه از اعمال زشت خود خوشحالند، و دوست مى‌دارند، در برابر آنچه انجام نداده‌اند، از آنها تقدير شود از عذاب پروردگار بدورند، و نجات خواهند يافت" بلكه نجات براى كسانى است، كه حد اقل، از كار بد خود شرمنده‌اند و از اينكه كار نيكى نكرده‌اند، پشيمانند.

وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ‌ نه تنها اين گونه اشخاص از خود راضى و مغرور اهل نجات نيستند، بلكه‌

[1]- اسباب النزول واقدى در ذيل آيه و تفسير المنار و تفسير مجمع البيان.