نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 147
اين حكم در باره غير مسلمانان نيز ثابت است، يعنى اگر انسان، پيشنهاد مشورت را
از غير مسلمانى بپذيرد، حق ندارد در مشورت، نسبت به او خيانت كند و غير از آنچه
تشخيص مىدهد به او اظهار نمايد.
در رساله حقوق كه از امام سجاد على بن الحسين ع نقل شده مىفرمايد:
و حق المستشير إن علمت له رأيا اشرت عليه و ان لم تعلم ارشدته الى من يعلم و
حق المشير عليك ان لا تتهمه فيما لا يوافقك من رأيه
: حق كسى كه از تو مشورت مىخواهد اين است كه اگر عقيده و نظرى دارى در اختيار
او بگذارى و اگر در باره آن كار، چيزى نمىدانى، او را بكسى راهنمايى كنى كه
ميداند و اما حق كسى كه مشاور تو است اين است كه در آنچه با تو موافق نيست او را
متهم نسازى [1]
شوراى عمر
جمعى از مفسران و دانشمندان اهل تسنن هنگامى كه به آيه فوق رسيدهاند اشاره به
شوراى شش نفرى عمر، براى انتخاب خليفه سوم كرده و ضمن بيانات مشروحى آن را منطبق
بر آيه فوق و روايات مشورت دانستهاند.
گرچه تشريح كامل اين بحث در عهده كتب عقائد است ولى در اينجا لازم است بطور
فشرده بچند نكته اشاره شود:
اولا: انتخاب امام و جانشين پيامبر ص تنها بايد از طرف پروردگار باشد زيرا او
همانند پيامبر ص بايد واجد صفاتى همچون عصمت و مانند آن باشد كه تشخيص آن تنها
بدست خدا است، و بعبارت ديگر همانطور كه نميتوان پيامبر را با مشورت تعيين كرد،
انتخاب امام هم با مشورت ممكن نيست.