شان نزول:

در باره شان نزول اين سوره روايات زيادى نقل شده كه از همه روشنتر روايت زير است.

" ابن عباس" مى‌گويد: پانزده روز گذشت، و وحى بر پيامبر ص نازل نشد، مشركان گفتند: پروردگار محمد، او را رها كرده، و دشمن داشته، اگر راست مى‌گويد ماموريت او از سوى خدا است، بايد وحى به طور مرتب بر او نازل مى‌شد، در اينجا سوره فوق نازل گشت (و به سخنان آنها پاسخ گفت).

قابل توجه اينكه طبق حديثى وقتى اين سوره نازل شد پيامبر ص به جبرئيل فرمود: دير كردى در حالى كه سخت به تو مشتاق بودم، جبرئيل گفت و انا كنت اشد اليك شوقا:" من به تو مشتاق‌تر بودم، ولى من بنده مامورم و جز به فرمان پروردگار نازل نمى‌شوم"! در حديث ديگرى آمده است كه جماعتى از يهود خدمت رسول اللَّه ص رسيدند، و از داستان" ذى القرنين" و" اصحاب كهف" و آفرينش" روح" سؤال كردند، پيامبر ص فرمود فردا به شما خبر خواهم داد، و ان شاء اللَّه نگفت، و همين سبب شد كه وحى الهى ايامى از او قطع شود و زبان دشمنان به شماتت باز گشت، و از اين جهت پيامبر ص غمگين شد سوره نازل شد تا مايه تسلى خاطر پيامبر ص گردد (ولى اين شان نزول بعيد به نظر مى‌رسد چرا كه تماس يهود با پيغمبر اكرم ص و اينگونه سؤالات معمولا در مدينه بود نه در مكه).

در بعضى از روايات نيز آمده است جمعى از مسلمانان عرض كردند:

اى رسول خدا! چرا وحى بر شما نازل نمى‌شود؟ فرمود:

و كيف ينزل على‌