نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 310
مىكنند و" لمزه" را به معنى كسانى كه با زبان اين كار را انجام
مىدهند دانستهاند.
بعضى" اولى" را اشاره به عيبجويى روبرو، و" دومى" را به
عيبجويى پشت سر مىدانند.
بعضى اولى را به معنى عيبجويى آشكار، و دومى را عيبجويى پنهان و با اشاره چشم
و ابرو شمردهاند.
و گاه گفته شده هر دو به معنى كسى است كه مردم را با القاب زشت و زننده ياد
مىكند.
و بالآخره در سخنى از" ابن عباس" آمده است كه در تفسير اين دو چنين
مىگفت: هم المشاؤون بالنميمة، المفرقون بين الاحبة، الناعتون للناس بالعيب:
" آنها كسانى هستند كه سخنچينى مىكنند، و ميان دوستان جدايى مىافكنند،
و مردم را با عيوب توصيف مىكنند" [1] گويا ابن عباس اين سخن را از حديثى كه از پيغمبر اكرم ص
نقل شده است استفاده كرده، آنجا كه فرمود:
الا انبئكم بشراركم؟ قالوا: بلى يا رسول اللَّه (ص) قال: المشاؤون بالنميمة،
المفرقون بين الاحبة، الباغون للبراء المعايب:
" آيا شما را از شريرترين افراد خبر دهم؟ گفتند: آرى اى رسول خدا! فرمود:
آنها كه بسيار سخنچينى مىكنند، در ميان دوستان جدايى مىافكنند، و براى افراد
پاك و بيگناه در جستجوى عيوبند" [2] ولى از مجموع كلمات ارباب لغت استفاده مىشود كه اين دو
واژه به يك معنى است، و مفهوم وسيعى دارد كه هر گونه عيبجويى و غيبت و طعن و
استهزاء به وسيله زبان و علائم و اشارات و سخنچينى و بدگويى را شامل مىشود.