تفسير: بلاى تكاثر و تفاخر!

در اين آيات نخست با لحنى ملامت بار مى‌فرمايد:" تفاخر و مباهات بر يكديگر شما را از خدا و قيامت به خود مشغول داشت" (أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ).

اين احتمال نيز در تفسير آيه داده شده است كه" تكاثر" و" تفاخر" آن چنان آنها را به خود مشغول داشته كه تا لحظه ورود در قبر نيز ادامه دارد.

ولى معنى اول با تعبير" زُرْتُمُ الْمَقابِرَ" و همچنين شان نزولها و خطبه نهج البلاغه كه به خواست خدا بعدا به آن اشاره مى‌شود سازگارتر است.

" الهاكم" از ماده" لهو" به معنى سرگرم شدن به كارهاى كوچك و غافل ماندن از اهداف و كارهاى مهم است،" راغب" در" مفردات" مى‌گويد:

" لهو" چيزى است كه انسان را به خود مشغول داشته، و از مقاصد و اهدافش بازمى‌دارد.

" تكاثر" از ماده" كثرت" به معنى تفاخر و مباهات و فخرفروشى بر يكديگر است‌ [1]" زرتم" از ماده" زيارة" و" زور" (بر وزن قول) در اصل به معنى قسمت بالاى سينه است، سپس به معنى ملاقات كردن و روبرو شدن به كار رفته است، و

[1] در استعمالات روزمره فارسى" تكاثر" به معنى ثروت‌اندوزى استعمال مى‌شود در حالى كه اين معنى در ريشه لغوى آن نيست، ولى در بعضى از روايات كه بعدا به آن اشاره مى‌كنيم چنين استعمالى آمده است.