نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 244
بر دشمن حمله كردند" (فَالْمُغِيراتِ
صُبْحاً).
رسم عرب- چنان كه" طبرسى" در" مجمع البيان" مىگويد- بر
اين بوده كه شبانگاه نزديك منطقه دشمن رفته و كمين مىكردند تا صبحگاهان حمله
كنند.
در شان نزول اين آيات (يا يكى از مصداقهاى روشن آن) خوانديم كه لشگريان اسلام
به فرماندهى على ع از تاريكى شب استفاده كرده و به سوى ميدان نبرد پيش رفتهاند و
در نزديكى قبيله دشمن كمين كرده، صبحگاهان همچون صاعقه بر آنها يورش بردند، و پيش
از آنكه دشمن بتواند عكس العملى از خود نشان دهد قدرت آنها را درهم شكستند.
و اگر سوگندها را اشاره به شتران حاجيان بدانيم منظور از اين آيه هجوم
قافلههاى شتران در صبحگاهان عيد از" مشعر" به" منى" است.
" مغيرات" جمع" مغيرة" از ماده" اغارة" به معنى
هجوم و حمله به دشمن است، و از آنجا كه گاهى اين هجوم و حمله به منظور گرفتن اموال
صورت مىگيرد، گاه اين واژه به معنى معمول در فارسى، يعنى غارت كردن و گرفتن اموال
ديگران به كار مىرود.
بعضى گفتهاند در ماده اين لغت، هجوم و حمله با اسب نهفته شده است، ولى موارد
استعمال آن به خوبى نشان مىدهد كه اگر در آغاز، اين قيد وجود داشته، تدريجا حذف
گرديده است.
و اينكه بعضى احتمال دادهاند، منظور از" مغيرات" در اينجا" قبائل
و طوائف مهاجم" است كه به سوى ميدان نبرد، و يا با عجله به سوى منى حركت
مىكنند، بعيد به نظر مىرسد، چرا كه آيه" وَ الْعادِياتِ ضَبْحاً" مسلما توصيفى براى اسبها يا شتران بود، نه صاحبان آنها، اين آيه نيز
ادامه همان است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 244