محتوى و فضيلت سوره ا لم نشرح‌

معروف اين است كه اين سوره بعد از سوره و الضحى نازل شده است و محتواى آن نيز همين مطلب را تاييد مى‌كند چرا كه در اين سوره باز قسمتى از مواهب الهى بر پيغمبر اكرم ص شمرده شده است در واقع سه نوع موهبت بزرگ در سوره و الضحى آمده بود و سه موهبت بزرگ در سوره ا لم نشرح آمده است مواهب گذشته بعضى مادى و بعضى معنوى بود اما مواهب سه‌گانه اين سوره همه جنبه معنوى دارد و عمده اين سوره بر سه محور دور مى‌زند:

يكى بيان همين نعمتهاى سه‌گانه و ديگر بشارت به پيامبر از نظر بر طرف شدن مشكلات دعوت او در آينده و ديگر توجه به خداوند يگانه و تحريص و ترغيب به عبادت و نيايش.

و به همين دليل در روايات اهل بيت ع چنان كه قبلا هم اشاره كرده‌ايم اين دو به منزله يك سوره شمرده شده است و لذا در قرائت نماز براى اينكه يك سوره كامل خوانده شود هر دو را با هم مى‌خوانند.

در ميان اهل سنت نيز بعضى طرفدار اين نظريه هستند چنان كه فخر رازى از طاووس و عمر بن عبد العزيز نقل كرده كه آنها نيز مى‌گفتند اين دو سوره سوره واحده است و در يك ركعت هر دو را تلاوت مى‌كردند و ميان اين دو" بسم اللَّه" را حذف مى‌كردند (ولى طبق فتاواى فقهاى ما بسم اللَّه در هر دو بايد باشد و اينكه مرحوم طبرسى در مجمع البيان نقل كرده كه فقهاى ما بسم اللَّه را حذف مى‌كنند درست به نظر نمى‌رسد).

عجب اينكه فخر رازى بعد از ذكر قول كسانى كه آنها را سوره واحده مى‌گويند، مى‌گويد اين سخن درست نيست زيرا محتواى آن دو با هم فرق دارد