نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 26 صفحه : 345
جمله" ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا" نشان مىدهد كه راه توبه حتى براى چنين شكنجه- گران
ستمگرى باز است، و اين نهايت لطف پروردگار را نسبت به گنهكاران نشان مىدهد، و
ضمنا هشدارى است به مردم مكه كه تا دير نشده است دست از آزار و شكنجه مؤمنان
بردارند، و به سوى خدا بازگردند.
اصولا قرآن راه بازگشت را به روى كسى نمىبندد، و اين نشان مىدهد كه قرار
دادن مجازاتهاى سخت و دردناك نيز براى اصلاح فاسدان و مفسدان و به منظور بازگشت
آنها به سوى حق است.
قابل توجه اينكه در اين آيه دو گونه عذاب براى آنها ذكر كرده: يكى عذاب جهنم و
ديگرى" عذاب حريق" (عذاب آتش سوزان) ذكر اين دو ممكن است به خاطر اين
باشد كه در جهنم انواعى از مجازاتها وجود دارد كه يكى از آنها آتش سوزان است، و
ذكر آن بالخصوص به خاطر اين است كه شكنجه- گران مزبور مؤمنان را با آتش
مىسوزاندند و بايد در آنجا با آتش مجازات شوند اما اين آتش كجا و آن آتش كجا.
اين آتش از شعلههاى قهر و غضب خدا افروخته شده، آتشى است جاويدان و هميشگى،
آتشى است توأم با ذلت و خوارى، ولى آن آتش دنيا آتش ناپايدارى است كه به دست خلق
ضعيف افروخته شده است، و مؤمنانى كه با آن مىسوزند سربلند و مفتخرند، و در صف اول
شهيدان راه خدا جاى دارند.
بعضى نيز گفتهاند عذاب جهنم در برابر كفر آنها بوده، و عذاب حريق در مقابل
اعمال شكنجه آنها است.
***
سپس به پاداش مؤمنان پرداخته، مىفرمايد:" كسانى كه ايمان آوردند و
اعمال صالح انجام دادند براى آنها باغهايى از بهشت است كه نهرها زير درختانش جارى
است، و اين پيروزى و نجات بزرگى است" (إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 26 صفحه : 345