نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 26 صفحه : 191
به
نامهاى" اورانوس"" پلوتون"" و نپتون" وجود دارد كه
تنها با دوربينهاى نجومى قابل مشاهدهاند و با كره زمين مجموعا نه سياره منظومه
شمسى را تشكيل مىدهند (البته بسيارى از اين سيارات نهگانه" قمر"
يا" قمرهايى" دارند كه حساب آنها از اين جمع جدا است). ضمنا تعبير
به" جوارى" جمع" جاريه" كه يكى از معانى آن كشتيهاى در حال
حركت است تعبير لطيفى است كه شباهت حركت اين ستارگان را در اوقيانوس آسمان به حركت
كشتيها بر صفحه درياها نشان مىدهد.
به هر حال
گويا قرآن مجيد مىخواهد با اين سوگندهاى پر معنى و آميخته با نوعى ابهام
انديشهها را به حركت در آورد و متوجه وضع خاص و استثنايى اين سيارات در ميان خيل
عظيم ستارگان آسمان كند، تا بيشتر در آن فكر كنند و به عظمت پديدآورنده اين دستگاه
عظيم آشناتر شوند.
بعضى از
مفسران تفسيرهاى ديگرى براى آيات فوق كردهاند كه چون قابل ملاحظه نبود از ذكر آن
خوددارى شد.
در حديثى از
امير مؤمنان نيز آمده است كه در تفسير اين آيات فرمود:
هى خمسة
انجم: زحل، و المشترى و المريخ، و الزهره، و عطارد:
" آنها
پنج ستارهاند: زحل و مشترى و مريخ و زهره و عطارد" [1]
***
سپس به دومين سوگند پرداخته، مىگويد:" قسم به شب هنگامى كه پشت كند و به آخر
رسد" (وَ اللَّيْلِ إِذا عَسْعَسَ).
"
عسعس" از ماده" عسعسة" در اصل به معنى تاريكى رقيق است و از آنجا
كه در ابتدا و انتهاى شب تاريكى رقيقتر مىشود اين معنى در مورد روى