نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 26 صفحه : 189
***
"
حركت مىكنند و از ديدهها پنهان مىشوند"
(الْجَوارِ الْكُنَّسِ).
"
خنس" جمع" خانس" از ماده" خنس" (بر وزن شمس) در اصل به
معنى انقباض و باز گشت و پنهان شدن است، و شيطان را از اين جهت" خناس"
مىگويند كه خود را مخفى مىكند، و هنگامى كه نام خدا برده شود منقبض مىشود همان
گونه كه در حديث آمده است
الشيطان
يوسوس الى العبد فاذا ذكر اللَّه خنس
" شيطان
پيوسته بندگان خدا را وسوسه مىكند و هنگامى كه خدا را ياد كنند بر مىگردد"
[1]" جوار" جمع" جاريه" به معنى رونده سريع است.
"
كنس" جمع" كانس" از ماده" كنس" (بر وزن شمس) به معنى
مخفى شدن است و" كناس" (بر وزن پلاس) به لانه پرندگان و مخفيگاه آهوان و
حيوانات وحشى گفته مىشود.
در اينكه
منظور از اين سوگندها چيست بسيارى از مفسران معتقدند كه اشاره به پنج ستاره سيار
منظومه شمسى است كه با چشم غير مسلح ديده مىشود (عطارد، زهره، مريخ، مشترى، و
زحل).
توضيح اينكه
اگر در چند شب متوالى چشم به آسمان بدوزيم به اين معنى پى مىبريم كه ستارگان
آسمان دستجمعى تدريجا طلوع مىكنند و با هم غروب مىنمايند بىآنكه تغييرى در
فواصل آنها به وجود آيد، گويى مرواريدهايى هستند كه روى يك پارچه سياه در فواصل
معينى دوخته شدهاند، و اين پارچه را از يك طرف بالا مىآورند و از طرف ديگر پائين
مىكشند، تنها پنج ستاره است كه از اين قانون كلى مستثنا است، يعنى در لابلاى
ستارگان ديگر حركت