آيا اين سوره در مدينه نازل شده است؟

در اينكه سوره" هل اتى" مدنى يا مكى است؟ در ميان مفسران گفتگو است، ولى اجماع علما و مفسران شيعه بر اين است كه همه يا حد اقل قسمتى از آيات آغاز سوره كه مقام ابرار و اعمال صالح آنها را بيان مى‌كند در مدينه نازل شده، كه شان نزول آن يعنى داستان نذر على ع و فاطمه زهرا و امام حسن و امام حسين ع و فضه مشروحا خواهد آمد.

و همچنين مشهور در ميان علماى اهل سنت نيز نزول آن در مدينه است، همانگونه كه قرطبى مفسر مشهور اهل تسنن در تفسيرش مى‌گويد: و قال الجمهور مدنية:" مشهور علما معتقدند كه در مدينه نازل شده است" [1] از كسانى كه تمام اين سوره يا قسمتى از آيات آن را كه در بالا اشاره شد" مدنى" مى‌دانند علماء زير را مى‌توان نام برد:

1- حاكم ابو القاسم حسكانى از ابن عباس تعداد آياتى را كه در مكه و در مدينه نازل شده به ترتيب مشروحا نقل كرده است، و اين سوره را جزء سوره‌هاى مدنى شمرده كه بعد از سوره" رحمن"، و قبل از سوره" طلاق" نازل گرديده‌ [2] صاحب كتاب" ايضاح" استاد احمد زاهد نيز همين معنى را از ابن عباس آورده است‌ [3] 2- در" تاريخ القرآن" ابو عبد اللَّه زنجانى از كتاب" نظم الدرر و تناسق الآيات و السور" از جمعى از بزرگان اهل سنت نقل كرده كه سوره انسان را

[1]" تفسير قرطبى" جلد 10 صفحه 6909.

[2]" مجمع البيان" جلد 10 صفحه 405.

[3] همان مدرك.