محتواى سوره معارج‌

معروف در ميان مفسران اين است كه سوره" معارج" از سوره‌هاى مكى است، و بر اساس" فهرست ابن نديم" و" كتاب نظم الدرر"، و" تناسق الآيات و السور" مطابق نقل" تاريخ القرآن" ابو عبد اللَّه زنجانى اين سوره هفتاد و هفتمين سوره‌اى است كه در مكه نازل شده است.

ولى اين مانع از آن نخواهد بود كه بعضى از آيات آن در مدينه نازل شده باشد، و اين منحصر به سوره" معارج" نيست، در بسيارى از سوره‌هاى قرآن كه مكى است آيه يا آياتى وجود دارد كه در مدينه نازل شده، و به عكس بعضى از سوره‌هاى مدنى آيات مكى دارد.

نمونه‌هاى زيادى از اين موضوع را" علامه امينى" در" الغدير" آورده است. [1] دليل بر اينكه آيات آغاز اين سوره در مدينه نازل شده روايات زيادى است كه در تفسير اين آيات به خواست خدا خواهد آمد.

به هر حال ويژگيهاى سوره‌هاى مكى مانند بحث پيرامون اصول دين مخصوصا معاد و انذار مشركان و مخالفان در اين سوره كاملا نمايان است، و رويهمرفته اين سوره داراى چهار بخش است:

بخش اول از عذاب سريع كسى سخن مى‌گويد كه بعضى از گفته‌هاى پيامبر ص را انكار كرد، و گفت اگر اين سخن حق است عذابى بر من نازل‌

[1] الغدير جلد 1 صفحه 255 تا 257.