11- هرگز چنين نيست، راه فرار و پناهگاهى وجود ندارد.

12- و قرارگاه نهايى تنها به سوى پروردگار تو است.

13- و در آن روز انسان را از تمام كارهايى كه از پيش يا پس فرستاده، آگاه مى‌كنند.

14- بلكه انسان خودش از وضع خود آگاه است.

15- هر چند (در ظاهر) براى خود عذرهايى بتراشد.

تفسير: انسان بهترين داور خويش است‌

در آيات گذشته سخن به سؤالى كه منكران رستاخيز در باره قيامت داشتند منتهى شد، آنها مى‌گفتند: اگر قيامت راست است كى خواهد آمد؟! آيات مورد بحث پاسخ گويايى است به اين سؤال.

نخست به حوادث قبل از رستاخيز يعنى تحول عظيمى كه در دنيا پيدا مى‌شود و نظام آن متلاشى مى‌گردد اشاره كرده، مى‌فرمايد:" هنگامى كه چشمها از شدت هول و وحشت به گردش درآيد و مضطرب شود" (فَإِذا بَرِقَ الْبَصَرُ) [1]

[1]" برق" از ماده" برق" (بر وزن فرق) در اصل به معنى روشنايى و برقى است كه در ميان ابرها ظاهر مى‌شود، سپس به هر نوع روشنايى اطلاق شده، برق زدن چشمها كه در اين آيه به آن اشاره شده به معنى حركت شديد و اضطراب آميز آن از شدت هول و ترس است، بعضى نيز آن را به معنى ساكن شدن حدقه چشم و خيره نگاه كردن به يك نقطه كه آن هم غالبا نشانه وحشت است تفسير كرده‌اند، و شواهدى از اشعار عرب بر اين معنى كه برق زدن چشم به معنى تحير است آورده‌اند، ولى تفسير اول مناسبتر به نظر مى‌رسد.