نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 25 صفحه : 226
***
و بالآخره در آخرين آيه مورد بحث به سرنوشت دردناك او با عبارتى كوتاه و
پرمعنى اشاره كرده، مىفرمايد:" ما به زودى او را مجبور مىكنيم كه از قله
صعب العبور زندگى بالا رود (و سپس از فراز آن قله او را به زير مىافكنيم) (سَأُرْهِقُهُ صَعُوداً).
" سارهقه" از ماده" ارهاق" در اصل به معنى" پوشاندن
چيزى با عنف" است و به معنى تحميل كارهاى سخت، و مبتلا ساختن به انواع عذاب
نيز آمده.
" صعود" (بر وزن كبود) به معنى مكانى است كه از آن بالا مىروند
و" صعود" (بر وزن قعود) به معنى" بالا رفتن" است.
و از آنجا كه بالا رفتن از قلههاى مرتفع كار بسيار شاق و مشكل است اين تعبير
در مورد هر كار مشكل و پرزحمت به كار مىرود، و لذا بعضى آن را به عذاب الهى تفسير
كردهاند، و بعضى گفتهاند" صعود" كوهى است در جهنم از آتش كه او را
مجبور مىكنند از آن بالا رود، يا اينكه كوهى است صعب العبور و با شيب تند و زياد
كه وقتى از آن بالا مىرود سقوط مىكند. و به زير مىافتد، و اين موضوع پيوسته
تكرار مىشود.
اين احتمال نيز وجود دارد كه آيه اشاره به عذاب دنيوى" وليد" در اين
جهان باشد، زيرا همانطور كه در تاريخ آمده است او بعد از رسيدن به اوج قله پيروزى
در زندگى فردى و اجتماعى چنان سقوط كرد كه تا آخر عمر مرتبا اموال و فرزندان خود
را از دست مىداد و بيچاره شد [1]