پنجاه هزار سال است" (تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ).

مسلما منظور از" عروج فرشتگان" عروج جسمانى نيست، بلكه عروج روحانى است، يعنى آنها به مقام قرب خدا مى‌شتابند، و در آن روز كه روز قيامت است آماده گرفتن فرمان، و اجراى آن مى‌باشند، همانگونه كه در تفسير آيه 17 سوره" حاقه" گفتيم كه منظور از جمله" و الْمَلَكُ عَلى‌ أَرْجائِها" فرشتگان در اطراف آسمان قرار مى‌گيرند" اينست كه در آن روز آنها گرداگرد آسمانها ايستاده و آماده انجام هر گونه فرمانند [1] منظور از" روح" همان" روح الامين" بزرگ فرشتگان است كه در سوره" قدر" نيز به او اشاره شده است، آنجا كه مى‌گويد: تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ:" در شب قدر فرشتگان روح به فرمان پروردگارشان براى تقدير امور نازل مى‌شوند" (قدر- 4).

البته" روح" معانى مختلفى دارد كه در هر مورد به تناسب قرائن موجود ممكن است مفهوم خاصى ببخشد: روح انسان، روح به معنى قرآن، و روح به معنى روح القدس و به معنى فرشته وحى همه از معانى روح است كه در آيات ديگر قرآن به آنها اشاره شده‌ [2] و اما تعبير به" پنجاه هزار سال" از اين نظر است كه آن روز بر حسب سالهاى دنيا تا اين حد ادامه پيدا مى‌كند، و با آنچه در آيه 5 سوره سجده آمده‌

[1] تفسيرهاى ديگرى براى" عروج فرشتگان" ذكر شده كه هيچكدام مناسب به نظر نمى‌رسد، از جمله اينكه: منظور اين است كه زمان نزول و صعود فرشتگان كه از آغاز دنيا تا پايان آن مجموعا 50 هزار سال مى‌باشد كه عمر تمام دنيا است ولى آيات بعد به خوبى نشان مى‌دهد كه سخن درباره روز قيامت است نه دنيا (دقت كنيد).

[2] به جلد 12 تفسير نمونه صفحه 250 تا 253 مراجعه شود.