نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 25 صفحه : 105
خداوند تعبير نكنيد [1] اين حديث ممكن است ناظر به مواردى باشد كه چنين تداعى وجود دارد.
و گرنه قرآن سخنان جن را در اين آيات با لحن موافق نقل مىكند و بر آن صحه
مىگذارد، به علاوه در بعضى از خطبههاى" نهج البلاغه" نيز اين تعبير به
كار رفته است:
چنان كه در خطبه 191 مىخوانيم:
الحمد للَّه الفاشى فى الخلق حمده و الغالب جنده، و المتعالى جده:
" ستايش مخصوص خداوندى است كه حمد و ثنايش همه جا را فرا گرفته، و لشكرش
همه جا پيروز است، و مجد و عظمتش متعالى است".
در بعضى از روايات نيز آمده است كه" انس بن مالك" مىگويد:
كان الرجل اذا قرء سورة البقرة جد فى اعيننا:" هنگامى كه كسى سوره بقره
را ياد مىگرفت و قرائت مىكرد، در نظر ما بزرگ مىنمود" [2] به هر حال
استعمال اين كلمه در معنى مجد و عظمت مطلبى است كه هم با متون لغت هماهنگ است و هم
با موارد استعمال آن.
قابل توجه اينكه گويندگان جن در اينجا مخصوصا روى اين مطلب تكيه مىكنند كه
خداوند همسر و فرزندى ندارد، و اين تعبير احتمالا اشاره به نفى خرافهاى است كه در
ميان عرب وجود داشت، مىگفتند: ملائكه دختران خدا هستند از همسرى از جن كه خداوند
براى خود برگزيده! همين معنى به عنوان يك احتمال در تفسير آيه 158 سوره صافات نيز
آمده
[1]" مجمع البيان" جلد 10
صفحه 368" و نور الثقلين" جلد 5 صفحه 435، در تفسير" على بن
ابراهيم" به اين تعبير اشاره شده است.