نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 24 صفحه : 289
قرار گرفتن اين آيه بعد از آيه گذشته كه مخاطب در آن مؤمنان بودند اشاره به
اين واقعيت است كه اگر به وضع زن و فرزند و خانواده خود نرسيد ممكن است كار شما به
جايى رسد كه در قيامت مخاطب به اين خطاب شويد.
تعبير" إِنَّما تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ" بار ديگر اين حقيقت را تاييد مىكند كه جزاى
گنهكاران در قيامت خود اعمال آنها است، كه در برابر آنان ظاهر مىشود، و با آنها
خواهد بود، تعبير آيه گذشته كه در آتش جهنم از درون وجود خود انسانها زبانه مىكشد
نيز مؤيد همين معنى است.
اين نكته نيز قابل توجه است كه عدم قبول اعتذار در آنجا به خاطر اين است كه
عذرخواهى نوعى توبه است، و توبه تنها در اين جهان امكانپذير است، نه در جهان ديگر
و نه بعد از ورود در جهنم.
***
آيه بعد در حقيقت راه نجات از آتش دوزخ را نشان مىدهد، مىگويد:
" اى كسانى كه ايمان آوردهايد! به سوى خدا بازگرديد و توبه كنيد، توبه
خالصى" (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا
إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً).
آرى نخستين گام براى نجات، توبه از گناه است، توبهاى كه از هر نظر خالص باشد،
توبهاى كه محرك آن فرمان خدا و ترس از گناه، نه وحشت از آثار اجتماعى و دنيوى آن،
بوده باشد، توبهاى كه براى هميشه انسان را از معصيت جدا كند و بازگشتى در آن رخ
ندهد.
مىدانيم حقيقت" توبه" همان ندامت و پشيمانى از گناه است كه لازمه
آن تصميم بر ترك در آينده است، و اگر كارى بوده كه قابل جبران است در صدد جبران
برآيد، و گفتن استغفار نيز بيانگر همين معنى است، و به اين ترتيب اركان توبه را
مىتوان در پنج چيز خلاصه كرد:" ترك گناه- ندامت-
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 24 صفحه : 289