مى‌نشينم و تقوا پيشه مى‌كنم و ذكر" لا حول و لا قوة الا باللَّه" مى‌گويم تا از آنجا كه گمان ندارم به من روزى مى‌رسد، نه هرگز مفهوم آيه چنين نيست، هدف تقوى و پرهيزكارى توأم با تلاش و كوشش است، اگر با اين حال درها به روى انسان بسته شد خداوند گشودن آنها را تضمين فرموده است.

و لذا در حديثى مى‌خوانيم كه يكى از ياران امام صادق ع" عمر بن مسلم" مدتى خدمتش نيامد، حضرت جوياى حال او شد، عرض كردند: او تجارت را ترك گفته، و رو به عبادت آورده، فرمود: واى بر او

ا ما علم ان تارك الطلب لا يستجاب له‌

:" آيا نمى‌داند كسى كه تلاش و طلب روزى را ترك گويد دعايش مستجاب نمى‌شود".

سپس افزود:" جمعى از ياران رسول خدا ص وقتى آيه‌ وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ‌" نازل شد درها را به روى خود بستند، و رو به عبادت آوردند و گفتند:" خداوند روزى ما را عهده‌دار شده"! اين جريان به گوش پيامبر ص رسيد، كسى را نزد آنها فرستاد كه چرا چنين كرده‌ايد؟ گفتند: اى رسول خدا! چون خداوند روزى ما را تكفل كرده و ما مشغول عبادت شديم، پيامبر ص فرمود:

انه من فعل ذلك لم يستجب له، عليكم بالطلب!

:" هر كس چنين كند دعايش مستجاب نمى‌شود، بر شما باد كه تلاش و طلب كنيد" [1]

2- روح توكل‌

منظور از توكل بر خدا، اين است كه انسان تلاشگر كار خود را به او واگذارد و حل مشكلات خويش را از او بخواهد، خدايى كه از تمام نيازهاى او آگاه است، خدايى كه نسبت به او، رحيم و مهربان است، و خدايى كه قدرت‌

[1]" كافى" طبق نقل" نور الثقلين" جلد 5 صفحه 354 (حديث 35)