نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 495
***
در آخرين آيه از آيات مورد بحث به پاسخ ايرادى مىپردازد كه يهود بنى
نضير- چنان كه در شان نزول نيز گفتيم- به پيامبر ص متوجه مىساختند، در آن موقع كه
دستور داد قسمتى از نخلهاى نزديك قلعههاى محكم يهود را ببرند (تا محل كافى براى
نبرد باشد، يا براى اينكه يهود ناراحت شوند و از قلعهها بيرون آيند و درگيرى در
خارج قلعه روى دهد) آنها گفتند: اى محمد! مگر تو نبودى كه از اينگونه كارها نهى
مىكردى؟ آيه نازل شد و گفت:" هر درخت با ارزش نخل را قطع يا به حال خود واگذار
كرديد همه به فرمان خدا بود"! (ما
قَطَعْتُمْ مِنْ لِينَةٍ أَوْ تَرَكْتُمُوها قائِمَةً عَلى أُصُولِها فَبِإِذْنِ
اللَّهِ) [1] و" هدف اين بود كه فاسقان را خوار و رسوا كند" (وَ لِيُخْزِيَ الْفاسِقِينَ).
" لينة" از ماده" لون" به يك نوع عالى از درخت خرما
مىگويند، و بعضى آن را از ماده" لين" به معنى نرمى به نوعى از درخت
خرما تفسير كردهاند كه شاخههايى نرم و نزديك زمين و ميوهاى نرم و لذيذ دارد.
گاه" لينه" به" الوان" و انواع مختلف درخت نخل يا"
نخله كريمه" تفسير شده است كه تقريبا همه به يك چيز بر مىگردد.
به هر حال بعضى گفتهاند: اقدام به قطع قسمتى از درختان نخل" بنى
نضير" از سوى بعضى از مسلمانان روى داد، در حالى كه بعضى ديگر مخالف بودند،
در اينجا آيه فوق نازل شد و ميان آنها فصل خصومت كرد [2] بعضى ديگر گفتهاند: آيه ناظر به عمل دو نفر
از اصحاب است كه يكى به هنگام قطع درختان نخل درختان خوب را مىبريد تا يهود را به
خشم آورد
[1]" ما" در آيه فوق شرطيه
است و جزاى آن" فباذن اللَّه" مىباشد.
[2]" تفسير ابو الفتوح"
رازى جلد 11 صفحه 93- اين معنى در" تفسير در المنثور" جلد 6 صفحه 188
نيز آمده است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 495