(وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ‌).

آرى تجهيزات سه‌گانه انبياء الهى براى اجراى عدالت وقتى مى‌تواند به هدف نهايى برسد كه از ضمانت اجرايى آهن و" باس شديد" آن برخوردار باشد.

گرچه بعضى تصور كرده‌اند كه تعبير" انزلنا" نشان مى‌دهد كه" آهن" از كرات ديگر به زمين آمده است ولى حق اين است كه تعبير به" انزال" در اينگونه موارد اشاره به مواهبى است كه از مقام بالايى به مقامات پائينتر داده مى‌شود، و از آنجا كه خزائن همه چيز نزد خدا است و او است كه آهن را براى منافع گوناگونش آفريده تعبير به انزال شده است لذا در حديثى از امير مؤمنان على ع آمده است كه در تفسير اين جمله فرمود: انزاله ذلك خلقه اياه:" منظور از نازل كردن آهن خلقت آن است) [1] همانگونه كه در آيه 6 سوره زمر در مورد چهار پايان مى‌خوانيم:

وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعامِ ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ‌:" و براى شما از چهار پايان هشت زوج نازل كرد".

بعضى نيز" انزلنا" را از ماده" نزل" (بر وزن شتر) به معنى چيزى كه براى پذيرايى ميهمان آماده مى‌كنند تفسير كرده‌اند ولى" ظاهر همان معنى اول است.

" باس" در لغت به معنى شدت و قوت و قدرت است و به مبارزه و جنگ نيز باس گفته مى‌شود، و لذا بعضى از مفسران آن را به معنى وسائل جنگى اعم از دفاعى و تهاجمى تفسير كرده‌اند، در روايتى از امير مؤمنان على ع نقل شده در تفسير اين آيه فرمود: يعنى السلاح و غير ذلك:" منظور اسلحه و غير آن است" [2] روشن است كه اين از قبيل بيان مصداق است.

[1] و [2] تفسير" نور الثقلين" جلد 5 صفحه 250 (حديث 100 و 101).