نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 332
ولى دو طرف اين ديوار عظيم، يا اين در، كاملا با هم متفاوت است" درونش
رحمت است و بيرونش عذاب" (باطِنُهُ
فِيهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ).
" سور" در لغت به معنى ديوارى است كه در گذشته براى حفاظت به دور
شهرها مىكشيدند، و در فارسى از آن تعبير به" بارو" مىشود، و در فواصل
مختلف نيز برجهايى براى محافظان و نگهبانان داشت، و لذا مجموعا تعبير به" برج
و بارو" مىكردند.
قابل توجه اينكه مىگويد:" درون آن رحمت، و برون آن عذاب است" يعنى
مؤمنان همچون ساكنان شهر در درون اين باغ هستند، و منافقان همچون بيگانگان در قسمت
بيابانى قرار دارند، قبلا نيز آنها در يك جامعه و در كنار هم زندگى مىكردند، اما
ديوارى عظيم از اعتقادات و اعمال مختلف آنها را از يكديگر جدا مىكرد، در قيامت
نيز همين معنى مجسم مىگردد.
اما اين" در" براى چيست؟ ممكن است براى اين باشد كه منافقان از اين
در نعمتهاى بهشتى را ببينند و حسرت ببرند، يا اينكه افرادى كه كمتر آلودهاند پس
از اصلاح از آن بگذرند و در كنار مؤمنان قرار گيرند.
***
اما اين ديوار چنان نيست كه مانع عبور صدا باشد، لذا در آيه بعد
مىافزايد:
" آنها را صدا مىزنند كه مگر ما با شما نبوديم"؟! (يُنادُونَهُمْ أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ).
هم در دنيا با شما در يك جامعه مىزيستيم، و هم در اينجا در كنار شما بوديم چه
شد كه ناگهان از ما جدا شديد، و به روح و رحمت الهى رفتيد، و ما را در چنگال عذاب
رها كرديد؟!" آنها در پاسخ مىگويند: آرى با هم بوديم" (قالُوا بَلى).
در همه جا با هم بوديم، در كوچه و بازار، در سفر و حضر، گاه همسايه هم بوديم،
و يا حتى گاه در يك خانه زندگى مىكرديم، ولى از نظر مكتب
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 332