گرچه مخاطب در اينجا پيامبر ص است، ولى مسلما ديگران هم اين صحنه را مىبينند،
ولى چون شناسايى مؤمنان براى پيامبر ص لازم است تا آنها را مورد تفقد بيشترى قرار
دهد با اين نشانه آنها را به خوبى مىشناسد.
گرچه مفسران در مورد اين" نور" احتمالات متعددى دادهاند ولى روشن
است كه منظور از آن تجسم نور ايمان است، چون تعبير به" نورهم" (نور
مردان و زنان با ايمان) شده است، و جاى تعجب نيست، چرا كه در آن روز عقائد و اعمال
انسانها تجسم مىيابد، ايمان كه همان نور هدايت است به صورت روشنايى و نور ظاهرى
مجسم مىگردد، و كفر كه تاريكى مطلق است، به صورت ظلمت ظاهرى مجسم مىگردد.
و لذا در آيه 8 سوره تحريم مىخوانيم
يَوْمَ لا يُخْزِي اللَّهُ النَّبِيَّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ
يَسْعى بَيْنَ أَيْدِيهِمْ" در آن
روز كه خداوند پيامبر خود و كسانى را كه با او ايمان آوردند خوار نمىكند، نورشان
پيش روى آنها حركت مىكند".
در آيات ديگر قرآن نيز آمده است كه خداوند" مؤمنان را از ظلمت به سوى نور
هدايت مىكند".
تعبير به" يسعى" (از ماده سعى به معنى حركت سريع) دليل بر اين است
كه خود مؤمنان نيز با سرعت راه محشر را به سوى بهشت و كانون سعادت جاويدان
مىپيمايند، چرا كه حركت سريع نور آنها جدا از حركت سريع خودشان نيست.
قابل توجه اينكه تنها سخن از دو نور در ميان آمده (نورى كه پيشاپيش روى مؤمنان
در حركت است و نورى كه از طرف راست) اين تعبير ممكن است اشاره به دو گروه مختلف از
مؤمنان باشد،" گروه مقربان" كه صورتى نورانى دارند
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 329