مى‌گردد.

و به تعبير ديگر مى‌توان گفت:" روح" اشاره به تمام امورى است كه انسان را از ناملائمات رهايى مى‌بخشد تا نفسى آسوده كشد، و اما" ريحان" اشاره به مواهب و نعمتهايى است كه بعد از رفع ناملائمات عائد انسان مى‌گردد.

مفسران اسلامى تفسيرهاى متعددى براى اين دو واژه ذكر كرده‌اند كه شايد بالغ بر ده تفسير شود.

گاه گفته‌اند:" روح" به معنى" رحمت" و" ريحان" هر شرافت و فضيلتى را شامل مى‌شود.

و گاه گفته‌اند" روح" نجات از آتش دوزخ و" ريحان" دخول در بهشت است گاه" روح" را به معنى آرامش در قبر و" ريحان" را در بهشت دانسته‌اند.

گاه" روح" را به معنى" كشف الكروب" (بر طرف ساختن ناراحتيها) و ريحان را به معنى" غفران الذنوب" (آمرزش گناهان) تفسير كرده‌اند.

و گاه" روح" را به معنى" انظر الى وجه اللَّه" و" ريحان" را" استماع كلام اللَّه" شمرده‌اند ... و مانند اينها.

ولى همانگونه كه گفتيم اينها مصاديقى است از آن مفهوم كلى و جامع كه در تفسير آيه ذكر شد.

قابل توجه اينكه بعد از ذكر" روح" و" ريحان" سخن از" جنة نعيم" (بهشت پر نعمت) به ميان آورده، كه ممكن است اشاره به اين باشد كه روح و ريحان در آستانه مرگ، و در قبر و برزخ به سراغ مؤمنان مى‌آيد و بهشت در آخرت، چنان كه در حديثى از امام صادق ع مى‌خوانيم كه در تفسير اين آيه فرمود:

فاما ان كان من المقربين فروح و ريحان يعنى فى قبره، و جنة نعيم يعنى فى الآخرة:

" اما اگر از مقربان باشد روح و ريحان از آن او است،