ركن اساسى زندگى انسان را اينها تشكيل مى‌دهد، دانه‌هاى گياهى مهمترين ماده غذايى انسان محسوب مى‌شود، و آب مهمترين مشروب، و آتش مهمترين وسيله براى اصلاح مواد غذايى و ساير امور زندگى است.

نخست مى‌فرمايد:" آيا هيچ در باره آنچه كشت مى‌كنيد انديشيده‌ايد"؟! (أَ فَرَأَيْتُمْ ما تَحْرُثُونَ‌).

جالب اينكه در آيه اول تعبير به" تحرثون" از ماده" حرث" (بر وزن درس) مى‌كند كه به معنى كشت كردن (افشاندن دانه و آماده ساختن آن براى نمو است) و در آيه دوم تعبير به" تزرعونه" از ماده" زراعت" مى‌كند كه به معنى رويانيدن است.

بديهى است كار انسان تنها كشت است، اما رويانيدن تنها كار خدا است، و لذا در حديثى از پيغمبر اكرم ص نقل شده كه فرمود:

لا يقولن احدكم زرعت و ليقل حرثت (فان الزارع هو اللَّه):

" هيچيك از شما نگويد: من زراعت كردم، بلكه گويد كشت كردم" (زيرا زارع حقيقى خدا است) [1] شرح اين دليل چنين است كه انسان كارى را كه در مورد زراعت مى‌كند بى شباهت به كار او در مورد تولد فرزند نيست، دانه‌اى را مى‌افشاند و كنار مى‌رود، اين خداوند است كه در درون دانه يك سلول زنده بسيار كوچك آفريده كه وقتى در محيط مساعد قرار گرفت در آغاز از مواد غذايى آماده در خود دانه استفاده مى‌كند، جوانه مى‌زند، و ريشه مى‌دواند، سپس با سرعت عجيبى‌

[1] قسمت اول حديث در تفسير" مجمع البيان" ذيل آيات مورد بحث آمده، و قسمت دوم در" روح البيان" اضافه بر آن نقل شده.