نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 204
منعكس مىسازد.
***
سرانجام گروه سوم را چنين توصيف مىكند:" و پيشگامان پيشگام" (وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ) [1]
***
"
آنها مقربانند"! (أُولئِكَ
الْمُقَرَّبُونَ).
" سابقون" كسانى هستند كه نه تنها در ايمان پيشگامند، كه در اعمال
خير و صفات و اخلاق انسانى نيز پيشقدمند، آنها" اسوه" و"
قدوه" مردمند، و امام و پيشواى خلقند، و به همين دليل مقربان درگاه خداوند
بزرگند.
بنا بر اين اگر بعضى از مفسران پيشگام بودن آنها را تنها به سبقت در طاعة
اللَّه (اطاعت خدا) يا نمازهاى پنجگانه، يا جهاد، يا هجرت، يا توبه، و امثال آن
تفسير كردهاند، هر كدام گوشهاى از اين مفهوم وسيع را مورد توجه قرار دادهاند، و
گرنه اين كلمه اينها و غير اينها از خيرات و بركات را شامل مىشود، و نيز اگر در
روايات اسلامى گاه" سابقون" به چهار نفر" هابيل" و" مؤمن
آل فرعون" و" حبيب نجار" كه هر كدام در امت خود پيشگام بودند، و
همچنين امير مؤمنان على بن ابى طالب ع كه نخستين مسلمان از مردان بود تفسير شده،
در حقيقت بيان مصداقهاى روشن آن است، و به معنى محدود ساختن مفهوم آيه
[1] در تركيب اين آيه و آيه بعد
احتمالات فراوانى داده شده: نخست اينكه" السابقون" اول مبتدا است، و
دومى توصيف يا تاكيد آن است، و" اولئك المقربون" مبتدا و خبر مىباشد كه
مجموعا خبر است براى" السابقون"، بعضى نيز احتمال دادهاند كه"
السابقون السابقون" مبتدا و خبر است، و شبيه شعر معروف ابو النجم است كه
مىگويد:" انا ابو النجم، و شعرى شعرى" كه در واقع يك نوع توصيف عالى
است، اين احتمال نيز داده شده كه" السابقون" اول به معنى سابقون در
ايمان، و سابقون دوم به معنى سابقون به سوى بهشت بوده باشد كه باز هم مبتدا و خبر
خواهد بود.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 204