نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 177
و درختان است اين تعبير بيانگر نهايت خرمى آن دو بهشت است.
***
باز در اينجا اضافه مىكند:" كداميك از نعمتهاى پروردگارتان را انكار
مىكنيد"؟ (فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ).
***
در آيه بعد به توصيف ديگرى پرداخته، مىگويد:" در آنها دو چشمه در
حال فوران است" (فِيهِما عَيْنانِ
نَضَّاخَتانِ).
" نضاختان" از ماده" نضخ" به معنى فوران آب مىباشد.
***
دگر بار از جن و انس به صورت يك استفهام انكارى مىپرسد:" كدامين
نعمت از نعمتهاى پروردگارتان را انكار مىكنيد"؟! (فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ).
***
آيه بعد در باره ميوههاى اين دو بهشت چنين مىگويد:" در آنها
ميوههاى فراوان و درخت خرما و انار است" (فِيهِما فاكِهَةٌ وَ نَخْلٌ وَ رُمَّانٌ).
بدون شك" فاكهة" مفهوم گستردهاى دارد و همه انواع ميوه را شامل
مىشود، ولى اهميت خرما و انار سبب شده كه بالخصوص از آن دو نام برده شود، و اينكه
بعضى از مفسران پنداشتهاند كه اين دو ميوه در مفهوم" فاكهة" داخل نيست
اشتباه است، زيرا علماى لغت آن را انكار كردهاند، و اصولا عطف" خاص"
بر" عام" در مواردى كه امتيازى موجود باشد كاملا معمول است، چنان كه در
آيه 98 سوره بقره مىخوانيم: مَنْ كانَ
عَدُوًّا لِلَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ رُسُلِهِ وَ جِبْرِيلَ وَ مِيكالَ فَإِنَّ
اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكافِرِينَ:" كسى كه
دشمن خدا و ملائكه و فرستادگان او و جبرئيل باشد (كافر است و) خداوند دشمن كافران
مىباشد".
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 177