نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 147
مشغول نمىسازد" لا يشغله شان عن شان" ولى با اينحال تعبير به"
سنفرغ" جالب است، چرا كه اين تعبير معمولا در موردى گفته مىشود كه شخصى تمام
كارهاى خود را رها مىكند، تا با حواس جمع به كارى بپردازد، و اين تنها در مورد
مخلوقاتى است كه به حكم محدوديت هر گاه توجه به چيزى كنند از چيز ديگر باز
مىمانند.
ولى اين تعبير در مورد خداوند چيزى جز تاكيد هر چه بيشتر بر مساله رسيدگى به
حساب نخواهد بود، به گونهاى كه هيچ مثقال ذرهاى از قلم نخواهد افتاد، و چه عجيب
است كه خداوند بزرگ حساب بندگان كوچك خود را بر عهده گيرد، و چه هولناك و وحشتناك
است يك چنين محاسبه؟!" ثقلان" از ماده" ثقل" (بر وزن كبر) به
معنى بار سنگين است، و به معنى وزن نيز آمده است، اما" ثقل" (بر وزن
خبر) معمولا به متاع و بار مسافر گفته مىشود، و اطلاق آن بر گروه جن و انس به
خاطر سنگينى معنوى آنهاست، چرا كه خداوند به آنها از نظر عقل و شعور و علم و آگاهى
وزن و ارزش خاصى داده است، هر چند از نظر جسمى نيز در مجموع سنگينى قابل ملاحظهاى
دارند، و لذا در" آيه 2 سوره زلزال" مىخوانيم: وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها كه يكى از معانى آن خروج انسانها از قبرها به هنگام رستاخيز است، ولى به هر
حال اين تعبير آيه مورد بحث بيشتر توجه به جنبه معنوى دارد، به خصوص اينكه در مورد
گروه جن به نظر مىرسد از نظر جسمى وزن چندانى نداشته باشند.
اين نكته نيز قابل تذكر است كه ذكر خصوص اين دو گروه به خاطر آن است كه عمده
كسانى كه مكلف به تكاليف الهى هستند همينها مىباشند.
***
و بعد از ذكر اين معنى باز اين سؤال را تكرار مىفرمايد: كدامين يك از
نعمتهاى پروردگارتان را انكار مىكنيد" (فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ).
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 147