نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 63
تنها جهاد
نيست كه مشروط به قدرت و توانايى است، تمام تكاليف الهى يك سلسله شرائط عمومى دارد
كه از جمله آنها" توانايى و قدرت" است، و در آيات قرآن كرارا به اين
معنى اشاره شده است، در آيه 286 سوره بقره به صورت يك اصل كلى مىخوانيم:
لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها:"
خداوند هيچكس را جز به مقدار طاقتش تكليف نمىكند.
اين شرط هم
با ادله نقلى ثابت شده، و هم با دليل عقل.
ولى البته
اين گروه گرچه از شركت در ميدان جهاد معافند اما آنها نيز بايد به مقدار توان خود
براى تقويت قواى اسلام و پيشبرد اهداف الهى آن بكوشند، چنان كه در آيه 91 سوره
توبه مىخوانيم: لَيْسَ عَلَى الضُّعَفاءِ وَ لا عَلَى
الْمَرْضى وَ لا عَلَى الَّذِينَ لا يَجِدُونَ ما يُنْفِقُونَ حَرَجٌ إِذا
نَصَحُوا لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ:
" بر
ضعيفان و بيماران و آنها كه وسيلهاى براى انفاق (در راه جهاد) ندارند گناهى نيست
(كه در ميدان حاضر نشوند) به شرط اينكه براى خدا و رسولش خير خواهى كنند".
يعنى اگر
آنها قادر نيستند با دست كارى انجام دهند از آنچه در توان دارند با زبان مضايقه
ننمايند، و اين تعبير جالبى است كه نشان مىدهد هر كس آنچه را در توان دارد بايد
فروگذار نكند، و به تعبير ديگر اگر نمىتوانند در جبهه شركت كنند لا اقل" پشت
جبهه" را محكم نگهدارند.
و شايد جمله
اخير آيه مورد بحث نيز اشاره به همين معنى باشد كه مىفرمايد:
" هر كس
اطاعت خدا و رسولش را كند او را در باغهايى از بهشت وارد مىسازد كه نهرها از زير
درختانش جارى است، و آن كس كه سرپيچى كند او را به عذاب اليم گرفتار خواهد
كرد"! (وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ
تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ مَنْ يَتَوَلَّ يُعَذِّبْهُ عَذاباً
أَلِيماً).
اين احتمال
نيز وجود دارد كه در مواقعى كه استثنايى به حكمى مىخورد
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 63