نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 62
در اينجا
سؤالى مطرح مىشود و آن اينكه: در آيه 83 سوره توبه، به طور كلى دست رد بر سينه
اين نامحرمان زده و مىگويد: فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ
أَبَداً وَ لَنْ تُقاتِلُوا مَعِيَ عَدُوًّا إِنَّكُمْ رَضِيتُمْ بِالْقُعُودِ
أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخالِفِينَ:
" شما
هرگز با من در هيچ نبردى خروج نخواهيد كرد و مجاز نيستيد همراه من با دشمن پيكار
كنيد چرا كه نخستين بار به كنارهگيرى از جنگ راضى شديد اكنون نيز با متخلفان
بمانيد".
در حالى كه
آيه مورد بحث از آنها دعوت به پيكار در ميدان سخت و سهمگين ديگرى مىكند؟
ولى با توجه
به اينكه آيه سوره توبه مربوط به متخلفان جنگ تبوك است كه پيامبر ص از آنها قطع
اميد كرده بود، و آيه مورد بحث از متخلفان حديبيه سخن مىگويد كه هنوز از آنها قطع
اميد نشده بود پاسخ اين سؤال روشن مىگردد.
***
و از
آنجا كه در ميان متخلفان افرادى بودند كه به خاطر نقص عضو يا بيمارى به راستى قدرت
بر شركت در جهاد نداشتند، و نبايد حق آنها در اين ميان ناديده گرفته شود، در آخرين
آيه مورد بحث معذور بودن آنان را مشخص ساخته است.
بخصوص اينكه
بعضى از مفسران نقل كردهاند كه بعد از نزول آيه قبل و تهديد متخلفان به"
عذاب اليم" جمعى از معلولين يا بيماران خدمت پيامبر ص آمدند و عرض كردند: اى
رسول خدا ص! تكليف ما در اين ميان چيست؟
در اينجا اين
آيه نازل شد و حكم آنها را چنين بازگو كرد:" بر نابينا و لنگ و بيمار گناهى
نيست اگر در ميدان جهاد شركت نكنند" (لَيْسَ
عَلَى الْأَعْمى حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْمَرِيضِ
حَرَجٌ).
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 62