كه در پاسخ سؤال از تفسير آيه مورد بحث فرمود:

اللمام العبد الذى يلم بالذنب بعد الذنب ليس من سليقته، اى من طبيعته:

" انجام دهنده لمم بنده‌اى است كه گاه گناه از او سر مى‌زند ولى طبيعت او نيست" [1] در دنباله آيه براى تاكيد عدالت پروردگار، در مساله پاداش و كيفر از علم بى پايان او كه همه بندگان و اعمالشان را فرا مى‌گيرد سخن مى‌گويد، و مى‌فرمايد:" او نسبت به شما از همه آگاهتر است، از آن هنگام كه شما را از زمين آفريد، و در آن موقع كه به صورت جنينهايى در شكم مادرانتان بوديد" (هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ‌) [2] آفرينش انسان از زمين يا به اعتبار خلقت نخستين او از طريق حضرت آدم است كه از خاك آفريده شده، و يا به اعتبار اين است كه تمام مواد تشكيل دهنده وجود انسان از زمين گرفته شده، كه از طريق تغذيه در تركيب‌بندى نطفه، و سپس در مراحل پرورش جنين مؤثر است، و در هر حال هدف اين است كه خداوند از همان زمان كه ذرات وجود شما در لابلاى خاكهاى زمين بود و از آن روز كه نطفه ناچيزى در رحم مادر در درون پرده‌هاى ظلمانى رحم بوديد از تمام جزئيات وجود شما آگاه بوده است، با اين حال چگونه ممكن است از اعمال شما بيخبر باشد؟! اين تعبير ضمنا مقدمه‌اى است براى سخن بعد كه مى‌فرمايد:" پس خودستايى نكنيد، و از پاك بودن خود سخن مگوييد، چرا كه او پرهيزگاران را از همه بهتر مى‌شناسد" (فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقى‌).

نه نيازى به معرفى شما دارد، و نه شرح اعمال نيكتان، او هم از اعمال شما آگاه است، و هم از ميزان خلوص نيتتان، و حتى شما را از خودتان بهتر

[1]" كافى" جلد 2 باب لمم صفحه 321.

[2]" اجنة" جمع" جنين" به معنى فرزندى است كه در شكم مادر است.