دارد زمينه آماده‌اى لازم است، چشمى بينا، گوشى شنوا، فكرى بيدار، و دلى هشيار و روحى آماده پذيرش و تشنه حقايق لازم است، و گرنه ممكن است انسان سالها در لابلاى اين آيات زندگى كند اما همچون حيوانات جز اصطبل و علف نشناسد.

4- رزق حق است‌

از جمله امورى كه نظام دقيقى بر آن حاكم است همين مساله روزى است كه در آيات مورد بحث اشارات واضحى به آن شده است، درست است كه تلاش و كوشش شرط بهره‌گيرى از مواهب زندگى است، و تنبلى و سستى مايه محروميت و درماندگى مى‌باشد، ولى اينهم اشتباه است كه گمان كنيم با حرص و ولع و كارهاى بى رويه روزى انسان افزون مى‌شود، و با عفت و متانت و خويشتن‌دارى روزى كم خواهد شد.

در احاديث اسلامى تعبيرات جالبى در اين زمينه ديده مى‌شود.

در حديثى از رسول خدا ص مى‌خوانيم:

ان الرزق لا يجره حرص حريص، و لا يصرفه كره كاره:

" روزى از سوى خداوند مقدر شده، نه حرص حريص آن را جلب مى‌كند، و نه اكراه افراد آن را منع مى‌نمايد" [1] در حديث ديگرى از امام صادق ع آمده است كه در پاسخ كسى كه تقاضاى موعظه كرده بود فرمود:"

و ان كان الرزق مقسوما فالحرص لما ذا؟.

.." هر گاه رزق قسمت شده است حرص براى چيست‌ [2] .."؟.

هدف از اين بيانات اين نيست كه جلو تلاش را بگيرد بلكه افراد حريص را با توجه به مقدر بودن رزق از حرصشان بازمى‌دارد.

اين نكته نيز قابل توجه است كه در احاديث اسلامى امور زيادى به عنوان‌

[1] و [2] " نور الثقلين" جلد 5 صفحه 126.