تفسير: نتيجه ديگر فتح المبين‌

جمعى از مفسران شيعه و اهل سنت نقل كرده‌اند هنگامى كه بشارت" فتح مبين" و" اتمام نعمت" و" هدايت" و" نصرت" به پيغمبر اسلام ص در آيات نخستين اين سوره داده شد بعضى از مسلمانان كه از حوادث" حديبيه" دلتنگ و نگران بودند عرض كردند: هنيئا لك يا رسول اللَّه! لقد بين اللَّه لك ما ذا يفعل بك، فما ذا يفعل بنا؟ فنزلت:" لِيُدْخِلَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ‌ ...":

" گوارا باد بر تو اين همه مواهب الهى اى رسول خدا! خداوند آنچه را به تو داده و مى‌دهد بيان كرده، بما چه خواهد داد؟ در اينجا نخستين آيه مورد بحث نازل شد و به مؤمنان بشارت داد كه براى آنها نيز پاداشهاى بزرگى فراهم شده‌ [1] به هر حال، اين آيات هم چنان در ارتباط با صلح" حديبيه" و بازتابهاى مختلف آن در افكار مردم، و نتائج پر بار آن سخن مى‌گويد، و سرنوشت هر گروه را در اين بوته آزمايش بزرگ مشخص مى‌سازد.

نخست مى‌فرمايد:" هدف ديگر از اين فتح عظيم آن بود كه مردان و زنان با ايمان را در باغهايى از بهشت وارد كند كه نهرها از زير درختانش جارى است" (لِيُدْخِلَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ).

" جاودانه در آن مى‌مانند"، و اين نعمت بزرگ هرگز از آنان سلب نمى‌شود (خالِدِينَ فِيها).

علاوه بر اين هدف اين بوده" سيئات اعمال آنها را بپوشاند" و مورد عفوشان قرار دهد (وَ يُكَفِّرَ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ‌).

" و اين نزد خدا پيروزى بزرگى است"! (وَ كانَ ذلِكَ عِنْدَ اللَّهِ فَوْزاً عَظِيماً)

[1]" تفسير مراغى" جلد 26 صفحه 85 و" تفسير ابو الفتوح رازى" جلد 10 صفحه 26 و" تفسير روح المعانى" جلد 26 صفحه 86.