و از آنجا كه تقوا يك صفت روحانى و باطنى است كه قبل از هر چيز بايد در قلب و جان انسان مستقر شود، و ممكن است مدعيان بسيار داشته باشد و متصفان كم، در آخر آيه مى‌افزايد:" خداوند دانا و آگاه است" (إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ).

پرهيزگاران را به خوبى مى‌شناسد، و از درجه تقوا و خلوص نيت و پاكى و صفاى آنها آگاه است، آنها را بر طبق علم خود گرامى مى‌دارد و پاداش مى‌دهد مدعيان دروغين را نيز مى‌شناسد و كيفر مى‌دهد.

نكته:

1- ارزشهاى راستين و ارزشهاى كاذب‌

بدون شك هر انسانى فطرتا خواهان اين است كه موجود با ارزش و پر افتخارى باشد، و به همين دليل با تمام وجودش براى كسب ارزشها تلاش مى‌كند.

ولى شناخت معيار ارزش با تفاوت فرهنگها كاملا متفاوت است، و گاه ارزشهاى كاذب جاى ارزشهاى راستين را مى‌گيرد.

گروهى ارزش واقعى خويش را در انتساب به" قبيله معروف و معتبرى" مى‌دانند، و لذا براى تجليل مقام قبيله و طائفه خود دائما دست و پا مى‌كنند، تا از طريق بزرگ كردن آن خود را به وسيله انتساب به آن بزرگ كنند.

مخصوصا در ميان اقوام جاهلى افتخار به انساب و قبائل رايجترين افتخار موهوم بود، تا آنجا كه هر قبيله‌اى خود را" قبيله برتر" و هر نژادى خود را" نژاد والاتر" مى‌شمرد، كه متاسفانه هنوز رسوبات و بقاياى آن در اعماق روح بسيارى از افراد و اقوام وجود دارد.

گروه ديگرى مساله مال و ثروت و داشتن كاخ و قصر و خدم و حشم و امثال اين امور را نشانه ارزش مى‌دانند، و دائما براى آن تلاش مى‌كنند، در حالى‌