نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 141
كار انسان است؟
تعبير به" أَكْثَرُهُمْ لا
يَعْقِلُونَ" (غالب آنها نمىفهمند) يا به خاطر اين
است كه اكثر در لغت عرب گاه به معنى" همه" مىآيد، كه براى رعايت احتياط
و ادب اين تعبير را به كار مىبرند كه حتى اگر يك نفر مستثنى بوده باشد حق او ضايع
نشود، گويى خداوند با اين تعبير مىفرمايد: من كه پروردگار شما هستم و به همه چيز
احاطه علمى دارم به هنگام سخن گفتن رعايت آداب مىكنم، پس شما چرا رعايت نمىكنيد؟
و يا اينكه به راستى در ميان آنها افراد عاقلى بودهاند كه روى عدم توجه و يا
عادت هميشگى صدا را بلند مىكردند، قرآن از اين طريق به آنها هشدار مىدهد كه عقل
و فكر خود را به كار گيرند، و ادب را فراموش نكنند.
" حجرات" جمع" حجره" در اينجا اشاره به اطاقهاى متعددى
است كه در كنار مسجد پيامبر ص براى همسران او تهيه شده بود، و در اصل از
ماده" حجر" (بر وزن اجر) به معنى منع است، زيرا" حجره" مانع
ورود ديگران در حريم زندگى انسان است، و تعبير به" ورء" در اينجا به
معنى بيرون است، از هر طرف كه باشد، زيرا در حجرههاى پيامبر به مسجد گشوده مىشد،
و افراد نادان و عجول گاه در برابر در حجره مىآمدند و فرياد يا محمد! مىزدند
قرآن آنها را از اين كار نهى مىكند.
***
در آخرين آيه مورد بحث براى تكميل اين معنى مىافزايد:" اگر آنها صبر
مىكردند تا خود بيرون آيى، و به سراغشان روى براى آنها بهتر بود" (وَ لَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ
لَكانَ خَيْراً لَهُمْ).
درست است كه عجله و شتاب گاه سبب مىشود كه انسان زودتر به مقصود خود برسد،
ولى شكيبايى و صبر در چنين مقامى مايه رحمت و آمرزش
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 141