(وَ اللَّهُ يَعْلَمُ أَعْمالَكُمْ‌).

هم اعمال مخفى و آشكار مؤمنان، و هم اعمال منافقان را، به فرض كه بتوانند چهره اصلى خود را از مردم پنهان دارند آيا از خدا كه در ظاهر و باطن و خلوت و جلوت با آنها است مى‌توانند مكتوم دارند؟!

گر چه اين آزمايش دامنه وسيع و گسترده‌اى دارد و صبر و شكيبايى در انجام همه وظائف را شامل مى‌شود ولى به تناسب كلمه مجاهدين، و آيات قبل و بعد بيشتر منظور آزمايش در ميدان جهاد است، و راستى ميدان جهاد ميدان آزمايش بزرگ و سختى است، و كمتر كسى مى‌تواند چهره واقعى خود را در چنين ميدانهايى از نظرها مستور دارد.

و در ذيل آيه مى‌فرمايد: علاوه بر اينكه شما را مى‌آزمائيم" اخبار شما را نيز آزمايش مى‌كنيم" (وَ نَبْلُوَا أَخْبارَكُمْ‌).

بسيارى از مفسران گفته‌اند كه مراد از" اخبار" در اينجا اعمال انسانها است، چرا كه وقتى عملى از انسان سرمى‌زند به صورت" خبر" در ميان مردم پخش مى‌شود، بعضى نيز گفته‌اند منظور از" اخبار" در اينجا اسرار درونى است، چرا كه اعمال مردم از اين اسرار خبر مى‌دهد.

اين احتمال نيز وجود دارد كه" اخبار" در اينجا به معنى خبرهايى است كه مردم از وضع خود يا از تعهدات خويش مى‌دهند، مثلا منافقان با پيامبر ص عهد كرده بودند كه پشت به ميدان نبرد نكنند در حالى كه عهد و پيمان‌