نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 21 صفحه : 46
بنا بر اين
منافات با تفسيرى كه در آغاز گفتيم ندارد (دقت كنيد) [1]
اين نكته نيز قابل توجه است كه مفسران در تفسير" فى عقبه" احتمالات
متعددى دادهاند بعضى آن را به تمام" ذريه و دودمان ابراهيم" تا پايان
جهان تفسير كردهاند، و بعضى آن را مخصوص به قوم ابراهيم و امت او دانستهاند، و
بعضى به آل محمد ص تفسير كردهاند، اما ظاهر اين است كه مفهوم آن وسيع و گسترده
است و تمام دودمانش را تا پايان جهان شامل مىشود، و تفسير به آل محمد ص از قبيل
بيان مصداق روشن است.
***
آيه بعد
در حقيقت پاسخ به سؤال متعددى است و آن اينكه: با اينحال چگونه خداوند مشركان مكه
را عذاب نمىكند؟ مگر در آيات قبل نخوانديم فانتقمنا منهم:" ما از اقوام
گذشته كه انبيا را تكذيب كردند و در كار خود اصرار ورزيدند انتقام گرفتيم"؟!.
در پاسخ
مىگويد:" بلكه ما اين گروه (مشركان مكه) و پدران آنها را از مواهب دنيا
بهرهمند ساختيم تا حق و فرستاده آشكار الهى به سراغ آنان آمده" (بَلْ
مَتَّعْتُ هؤُلاءِ وَ آباءَهُمْ حَتَّى جاءَهُمُ الْحَقُّ وَ رَسُولٌ مُبِينٌ).
ما تنها به
حكم عقل به بطلان شرك و بتپرستى و حكم وجدانشان به توحيد قناعت نكرديم، و براى
اتمام حجت آنها را مهلت داديم تا اين كتاب آسمانى كه سراسر حق است، و اين پيامبر
بزرگ محمد ص براى هدايت آنان قيام كند.
به تعبير
ديگر جمله" لعلهم يرجعون" در آيه گذشته نشان مىدهد كه هدف از تلاشهاى
ابراهيم ع اين بود كه همه دودمان او به خط توحيد باز گردند، در حالى كه عرب مدعى
بود از دودمان ابراهيم است و با اينحال بازنگشت،
[1] نويسنده نور الثقلين اين احاديث را در جلد 4
صفحه 596 و 597 نقل كرده است، و در تفسير برهان جلد 4 صفحه 138 و 139 نيز آمده
است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 21 صفحه : 46