نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 21 صفحه : 38
نخست
مىگويد: اين تنها ادعاى مشركان عرب نيست،" همين گونه ما در هيچ شهر و ديارى
پيش از تو پيغمبرى انذاركننده نفرستاديم مگر اينكه ثروتمندان مست و مغرور گفتند:
ما پدران خود را بر مذهبى يافتيم، و ما به آثار آنان اقتدا مىكنيم" (وَ
كَذلِكَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قالَ
مُتْرَفُوها إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى آثارِهِمْ
مُقْتَدُونَ).
از اين آيه
بخوبى استفاده مىشود كه سردمداران مبارزه با انبيا و آنها كه مساله تقليد از
نياكان را مطرح مىكردند و سخت روى اين مساله ايستاده بودند همان"
مترفون" بودند، همان ثروتمندان مست و مغرور و مرفه، زيرا" مترف" از
ماده" ترفه" (بر وزن لقمه) به معنى فزونى نعمت است، و از آنجا كه بسيارى
از متنعمان غرق شهوات و هوسها مىشوند كلمه مترف به معنى كسانى كه مست و مغرور به
نعمت شده و طغيان كردهاند آمده [1]، و مصداق آن
غالبا پادشاهان و جباران و ثروتمندان مستكبر و خودخواه است، آرى آنها بودند كه با
قيام انبيا به دوران خودكامگيهايشان پايان داده مىشد، و منافع نامشروعشان به خطر
مىافتاد، و مستضعفان از چنگال آنها رهايى مىيافتند و به همين دليل با انواع حيل
و بهانهها به تخدير و تحميق مردم مىپرداختند و امروز نيز بيشترين فساد دنيا از
همين" مترفين" سرچشمه مىگيرد كه هر جا ظلم و تجاوز و گناه و آلودگى است
آنجا حضور فعال دارند.
قابل توجه
اينكه در آيه قبل خوانديم كه آنها مىگفتند:" إِنَّا
عَلى آثارِهِمْ مُهْتَدُونَ":" ما بر آثار آنها هدايت
يافتهايم" و در اينجا از قول آنها مىگويد:
"
إِنَّا عَلى آثارِهِمْ مُقْتَدُونَ":" ما به آثار آنها
اقتدا كردهايم" گر چه هر دو تعبير در حقيقت به يك معنى باز مىگردد، ولى
تعبير اول اشاره به دعوى حقانيت مذهب نياكان است، و تعبير دوم اشاره به اصرار و
پافشارى آنها بر پيروى و اقتداى